ZSF Zrenjaninski Socijalni Forum

ZA SOCIJALNU I NACIONALNU RAVNOPRAVNOST,

ZA PRAVDU I SLOBODU

Seminar za aktiviste iz Nemačke

U Zrenjaninu je 4. oktobra boravilo dvadesetak levičarskih aktivista iz različitih gradova Savezne Republike Nemačke.

Oni su bili polaznici seminara koji je organizovao Zrenjaninski socijalni forum. U prvom delu seminara teme su bile radničko samoupravljanje u Jugoslaviji i borba radnika Jugoremedije protiv privatizacije. Predavači su bili aktivisti ZSF Robert Fai i Branislav Markuš.

U drugom delu razgovor je vođen o istorijskom revizionizmu u Srbiji i borbi protiv desničarske inicijative da se gradu Zrenjaninu promeni naziv. Predavači su bili prof. Todor Kuljić, sociolog i Miroslav Samardžić, politikolog i aktivista ZSF.

U predavanju profesora Kuljića je bilo reči o restaurativnom zaokretu udesno u regionu i o istorijskom revizionizmu u Srbiji, a zatim o novoj kulturi sećanja koja je donela nove žrtve i nove dželate. Objašnjen je odnos između starog domaćeg fašizma, savremenog bespomoćnog antifašizma i hegemonog antiantifašizma. Bilo je reči o građanskom ratu u Jugoslaviji i o novom građanskom ratu sećanja u regionu. S tim u vezi je u diskusiji objašnjen i današnji odnos nacionalista prema Jugoslavaiji kao tamnici i ilizuji i razlika između slepog i kritičkog patriotizma

Kuljić se osvrnuo  i na fenomen banatskog antiantifašizma. U Zrenjaninu nije na delu odmereno prevladavanje prošlosti, niti debata, nego ukrajinsko- hrvatski obrazac totalnog brisanja skorašnje prošlosti. Za razliku od savremene Rusije gde su veliki gradovi zadržali imena komunista: Kirov, Kalinjingrad, Uljanovsk. To je podvlačenje crte ispod socijalističke prošlosti, najuspešnijeg doba u istoriji ovoga grada. Nova nacionalistička pedagogija centrirana oko imena Petrovgrad podseća na čestu temu maturskih pismenih zadataka iz Nedićeve Srbije: „Zašto Srbin ne može biti komunista“. Slično danas kažu revizionisti: većinski srpski grad ne može nositi ime komuniste.

U centru Banata poslednji ostatak socijalizma je imenica Zrenjanin, smatra Todor Kuljić. Sve ostalo iz doba kada je Zrenjanin bio vodeći industrijski centar je devastirano, urušeno, privatizovano. Eksploatacija je postala normalno stanje, samo je ime grada remeti, a  antifašizam se progoni.  U pitanju je deonica dužeg toka anti-antifašizma u kom su kvislinzi i kraljevi rehabilitovane žrtve: Karađorđevići, Draža i Zorka Kragić koja je Gestapou potkazala Žarka Zrenjanina 1942.

Aktivisti iz Nemačke naročito su se zanimali za uzroke propasti Jugoslavije, za rezultate jugoslovenskog socijalizma, kao i za njegove nedostatke.

Miroslav Samardžić istakao je da je socijalizam propao zbog promene odnosa snaga između klasa na svetskom planu. Taj sistem je, međutim, bolovao i od brojnih unutrašnjih protivurečnosti, bio je nesumljivo autoritaran.. Jugoslavija je bila složena višenacionalna država u kojoj su se poklapale etnokulturne razlike i stepen ekonomske razvijenosti. Savez komunista nije uspeo da povoljne međunarodne okolnosti iskoristi kako bi se osnažila država koja bi bila u stanju da se održi i posle pada berlinskog zida.

Osvrćući se na ovih dana obnovljenu inicijativu da se Zrenjaninu promeni naziv, Samardžić je istako kako je u pitanju nastojanje loklanih kapitalista da se prikažu kao tobožnji patrioti, kako bi sakrili činjenicu da su u njihovim preduzećima radnici bedno plaćeni i da rade u teškim uslovima. Nije čudo da je jedan od glavnih protagonista promene naziva grada  gradonačelnik Janjić. On želi da skrene pažnju sa skandala oko izgradnje tzv. fabrike vode i drugih komunlnih problema, poput preskupog grejanja i smrada iz kafilerije koja godinama zagorčava život građanima.

Comments are closed.